Misy antony nahatonga ny firongatry ny nasionalisma tany Nizeria. Ireo lafin-javatra ireo dia hodinihina eo ambanin'ny anton-javatra anatiny sy ivelany.
1. Antony anatiny nahatonga ny nasionalisma tany Nizeria
1. Fanararaotana ara-toekarena:
Ny Eoropeana dia naniry ny handoa hetra sy ho afaka amin'ny fandoavana hetra toy izany izay vahiny amin'ny kolontsaintsika ny Afrikana. Niara-niasa ny tompon-tany mba hanohitra ny fandoavam-bola, ary niteraka fanindrahindram-pirenena tany Nizeria ny fanoheran’ny fiaraha-monina toy izany. Na dia ny ampahany sasany amin'ny tanin'ny tantsaha teo an-toerana aza dia nogiazan'ny manam-pahefana mpanjanaka izay nanery azy ireo hanao ny asany amin'ny fambolen-kazo sy ny fitrandrahana harena ankibon'ny tany.
Ny fiakaran'ny vidim-piainana sy ny tsy fahampian'ny entana tena ilaina niainan'ny Nizeriana taorian'ny fiafaran'ny Ady Lehibe Faharoa dia nahatonga ny hetsika nasionalista.
2. Fanabeazana tandrefana:
Ny fanabeazana tandrefana dia nandray anjara betsaka tamin'ny fampivoarana ny Nizeriana Eoropeana, saingy nahafahan'ireo sangany nahita fianarana nanohitra ny governemanta mpanjanaka. Izany no antony lehibe nampiharihary ny Afrikana, nandrisika sy nitazona ny fahavononany, mba hitoetra amin'ny fikirizana amin'ny fitakiana ny fitondran-tenany.
Rehefa nampidirin'ny Eoropeana tamin'ny Afrikana ny fampianarana tandrefana, dia tsy natao hahasoa azy ireo izany fa ny hanomezana azy ireo fahafahana ho afaka mamaky sy manoratra. Satria izany dia ahafahan'ny Afrikana mifandray amin'ny fotsy hoditra amin'ny fanararaotana ara-toekarena.
Noho izany, ny fanabeazana no lasa fitaovana nanehoana fankasitrahana tanteraka ny tsy rariny, ny fanalam-baraka, ny fanararaotana ary ny fampahoriana.
3. Politika fanavakavaham-bolon-koditra amin'ny governemanta mpanjanaka:
Ny Eoropeana dia afaka nahazo serivisy sosialy sy fiahiana bebe kokoa sy tsara kokoa toy ny hopitaly, toeram-pialam-boly, jiro ary trano noho ny Afrikana. Ny kolontsaina afrikanina dia hita ho voalohany ary izany rehetra izany dia nampitombo ny haavon'ny hetsika nasionalista teo amin'ny Nizeriana.
Ny fanavakavaham-bolon-koditra kolonialy dia nihevitra ny endriky ny fanavakavahana eo amin'ny fiainana ara-toekarena sy matihanina ary koa ny fandavana ny fahafahana lehibe noho ny maha mainty hoditra. Nahazo fahafahana voafetra ny Afrikanina tany amin’ny tanindrazany.
4. Fananganana antoko politika:
Ny fananganana antoko politika dia nanampy tamin'ny famolavolana ny saim-bahoaka ho fanohanana ny tolona ho an'ny fahaleovantena. Izy io koa dia nanome ny sehatra ho an'ny fanentanana ny hetsika nasionalista. Ohatra amin'ny antoko politika toy izany ny Hetsiky ny Tanora Nizeriana, Antoko Demokratika Nasionaly Nizeriana, Vondrona Hetsika, Kongresin'ny Vahoaka Avaratra, Kongresy Nasionalin'i Nizeria ary Kamerona.
5. Ny nahaterahan'ny gazety indigenous:
Ireo gazety ireo dia nahafahan'ny nasionalista nampibaribary ny faharatsian'ny fanjanahantany, ka nanabe ny sain'ny besinimaro ara-politika ary nampahatsiahy azy ireo ho amin'ny fahaleovantena ara-politika. Ohatra amin'ny gazety toy izany ny: The West African Pilot, Daily Comet, Lagos Daily Service, ny Nigerian Times, ny African Messenger, sns.
6. Hetsika momba ny asa:
Ny hetsiky ny mpiasa koa dia nanosika ny zotom-po tamin’ny asa nasionalista, indrindra fa taorian’ny ady lehibe faharoa. Izany no nahatonga ny fitomboan'ny isan'ny fikambanan'ny mpiasa/varotra, izay nanao fitokonana sy fihetsiketsehana ho fanehoana ny fanavakavahana sy ny fihetsiky ny manampahefana mpanjanaka. Ohatra amin’izany ny fitokonan’ny mpiasa jeneraly tamin’ny taona 1945 izay nokarakarain’ny sendikà teknikan’ny asam-panjakana Action izay naharitra 37 andro.
7. Ny firongatry ny sangany ara-politika/nasionalista:
Ny sasany amin'ireo sangany avy any amin'ny faritra atsimon'i Nizeria izay nampitombo ny fanentanana ara-politika sy ny fahatsiarovan-tena nasionaly dia ahitana: Herbert Macaulay, Nnamdi Azikiwe, Obafemi Awolowo ary Ernest Ikoli. Niady ireo nasionalista ireo ary nanao izay hahatonga ny fahaleovantena Nizeriana a zava-misy.
2. Antony ivelany nahatonga ny nasionalisma tany Afrika
1. Pan Africanism:
Ny hetsika Pan-Afrika dia a Fikambanan'ny Negro maneran-tany natsangan'ny mainty hoditra nahita fianarana ambony tany Eoropa, EtazoniaA ary West Indies izay mbola niharan'ny fanavakavahana ara-poko.
Ny hetsika Pan-Afrikana notarihan'ny WEB Dubois dia nikarakara kongresy izay mikendry ny hanaitra ny fahatsiarovan-tena nasionalista sy ny hevitra iraisam-pirenena hanoherana ny fanararaotana ny Afrikana.
Ny tanjona dia ny hampivondronana ny Afrikana manerana izao tontolo izao hiady amin'ny fanavakavahana ara-poko sy ny fanjanahantany. Ny olona hafa nalaza tao amin'ny sendika dia i Marcus, A Garvey, Blaise Diagne avy any Sénégal, Kwame Nkurumah sns.
2. Ny Hetsiky ny Fiangonana Afrikana:
Ny hetsiky ny Fiangonana Afrikana dia endrika iray hafa amin'ny hetsika nasionalista tany Afrika Andrefana miteny anglisy. Ny hetsika dia a fanehoan-kevitra nasionalista manohitra ny fanjakazakan'ny Eoropeana, izay niady ho an'ny fanafahana ny Afrikana tamin'ny alalan'ny fandraisana ny anaran'ny teratany Afrikana tamin'ny batisa. Nitovy ny niady sy nandika ny bokin’ny vavaka sy ny baiboly ho amin’ny fiteny mahazatra.
3. Ny Sendikan'ny Mpianatra Afrikana Andrefana any Londres:
Ny Sendikan'ny Mpianatra Afrikana Andrefana dia naorina tamin'ny 1925 tany Londres nataon'i Solanke, a Mpianatra lalàna Nizeriana. Ny fananganana ny sendikà dia nentanin'ny hevitr'i Joseph Casely Hayfold.
Teo anelanelan'ny taona 1925 sy 1945 dia nandray anjara betsaka tamin'ny fampiroboroboana ny fahatsiarovan-tena ara-politika sy ara-poko teo amin'ireo mpikambana ao aminy ny sendikà izay ahitana mpianatra Afrikana Andrefana ny ankamaroany mianatra any Londres. Maro tamin'izy ireo no lasa mpitarika nasionalista lehibe tatỳ aoriana.