Ụdị nri na osisi na ihe dị ndụ (klaasị na ụdị)

Ọgwụ
Ụdị Nri
Ihe niile dị ndụ nwere ike ime ụdị nri dị iche iche. Agbanyeghị, enwere ike ịchịkọta ụdị nri nri n'ime klaasị abụọ bụ isi akpọrọ autotrophic na nri heterotrophic.
1. Nri nri autotrophic
Nke a bụ ụdị oriri na-edozi ahụ nke ihe ndị dị n'ime ya ike imepụta nri ha. Nnụnụ ndị na-emepụta nri nke ha bụ akpọ autotrophs
A na-ekekwa nri nri autotrophic ụzọ abụọ. Ndị a bụ nri nri holophytic ma ọ bụ photosynthetic na nri chemosynthetic.
i. Holophytic (Photosynthetic) Nri: Nri oriri na-edozi ahụ bụ ụdị nri nke ahịhịa ndụ akwụkwọ ndụ niile dị ike rụpụta nri nke ha na-eme ihe carbon dioxide na mmiri n'ihu ìhè. Usoro a bụ akpọ photosynthesis. Ihe atụ ama ama nke ihe ndị na-eme ma ọ bụ na-egosipụta nri oriri na-edozi ahụ bụ osisi ndụ ndụ niile dị ka osisi ifuru, Spirogyra, Euglena, blue-green alga (nostoc) wdg.
ii. Nri Chemosynthetic: Nri nri chemosynthetic bụ ụdị nri nri ọzọ nke ụfọdụ nje bacteria dị na ya ike ka synthesise organic ogige si mfe inorganic ihe dị ka carbon (iv) oxide, amonia, mmiri ma ọ bụ nitrite iji rụpụta nri nke ha. N'ihi ya, usoro bụ akpọ Chemosynthesis. Ọmụmaatụ nke ntule ma ọ bụ nje bacteria na-egosipụta nri nri chemosynthetic bụ: Nitrosomonas, Nitrobacter wdg.
2. Nri heterotrophic
Nke a bụ ụdị nri na-edozi ahụ nke ihe ndị dị ndụ na-enweghị ike ịmepụta nri ha kama na-adabere ozugbo ma ọ bụ na-apụtaghị ìhè na osisi (autotrophs) maka nri ha. Nnụnụ na-enweghị ike imepụta nri ha. Nnụnụ na-enweghị ike imepụta nri ha bụ akpọ heterotrophs Ọtụtụ anụmanụ, fungi, protozoa na ụfọdụ nje bacteria so na nke a.
A na-ekekwa nri heterotrophic n'ime otu ma ọ bụ ụdị ndị a:
i. Ihe oriri Holozoic: Ihe oriri nke Holozoic na-agụnye iri nri na ihe ndị ọzọ dị ndụ ma ọ bụ ihe siri ike organic nke osisi ndụ ndụ na-emepụta. Ọmụmaatụ nke ntule ndị na-egosipụta ụdị nri nri holozoic bụ:
a. Ndị na-eri anụ dị ka nwamba, nkịta, ọdụm wdg na-eri anụ.
b. Herbivores dị ka atụrụ, ewu, oke bekee wdg na-eri ihe ọkụkụ.
c. Omnivores dị ka mmadụ, ezi wdg na-eri ma anụ ahụ na akwụkwọ nri ma ọ bụ osisi.
d. Ndị na-agbapụta ihe dị ka udele na-eri anụ nwụrụ anwụ.
ii. Nri nri parasitic: Nke a bụ ụdị nri na-edozi ahụ nke ụfọdụ ntule na-eri nri n'ụdị ọzọ iji nweta nri na ya. Ọmụmaatụ bụ:
a. Ụmụ anụmanụ dị ka tapeworm, plasmodium, roundworms, leeches, aphids, akọrọ wdg.
b. Osisi nje nje dị ka Dodder na mistletoe.
iii. Nri Symbiotic: Nke a bụ ụdị nri na-edozi ahụ nke ntule abụọ nke ụdị dị iche iche akpọ symbions ibikọ ọnụ ma na-enweta nri ma ọ bụ nri n'aka ibe ha. Ihe atụ bụ algae na fungi na a linen, wdg.